Γράφει ο Πάνος Σπανός // Ειδικός σύμβουλος ψυχικής υγείας
Αν θα μπορούσα να βρω μια λέξη που να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη σύγχρονη εποχή, αυτή θα ήταν η λέξη «αλλαγή».
Τα πάντα , οι πάντες μιλούν για αλλαγή. Αλλαγή στη διατροφή, το στυλ από τον τρόπο ένδυσης μέχρι τα μαλλιά , τη νοοτροπία, τη συμπεριφορά , τον τρόπο σκέψης , τη χρήση της τεχνολογίας και πόσα άλλα που ακουμπούν σε τομείς διάδρασης της καθημερινότητά μας.
Όλα τα κοινωνικά δίκτυα “social media” μας προτρέπουν σε αλλαγή. Χρήστες που προβάλλουν - για παράδειγμα - το βιγκανισμό ως τη νέα διατροφική τάση ή κάποιοι άλλοι που δίνουν συμβουλές για αλλαγή στον τρόπο διαχείρισης των οικονομικών μας , γυμναστές που μας προσκαλούν σε νέες επαναστατικές fitness εμπειρίες , ειδικοί ψυχικοί υγείας που μας προτρέπουν σε εσωτερικές αλλαγές .
Αλλαγή, αλλαγή, αλλαγή… Η εποχή της Αλλαγής.
Είμαστε, όμως, στην πραγματικότητα έτοιμοι να ενδώσουμε ψυχή και σώμα σε αυτές τις αλλαγές; Μπορούμε να κάνουμε το βήμα; Έχουμε δύναμη; Επιθυμία; Επιλογή;
Θυμάμαι , κάθε φορά που ένιωθα την ανάγκη να γυρίσω σελίδα σε κάτι στη ζωή μου τελικά δεν τα κατάφερνα πάντα. Στην προσπάθειά μου να ανακαλύψω τους λόγους που συνέβαινε αυτό σκόνταφτα . Αναρωτιόμουν τι έφταιγε και κάθε φορά που ήθελα να αλλάξω κάτι πάνω μου ή μέσα μου ή στην καθημερινότητά μου το βήμα δεν ολοκληρωνόταν πάντα. Με το πέρασμα του χρόνου , με συζητήσεις, συγκρίσεις , αναζητήσεις , διάβασμα, σπουδές, μελέτη, έρευνα αυτό που κατάλαβα είναι πως δεν μπορεί καμιά αλλαγή να επιτευχθεί αν πρώτα δεν γνωρίζουμε σε ποιο σημείο του «χάρτη» βρισκόμαστε.
Η εσωτερική αλλαγή είναι αποτέλεσμα προσωπικής επιθυμίας, κατανόησης, αναγνώρισης του τι μου συμβαίνει στο «εδώ και τώρα» και εν τέλει όταν όλα αυτά μεταξύ τους συνδυαστούν θα οδηγήσουν στην πολυπόθητη απόφαση και κυρίως στην εφαρμογή της συντελώντας στην πραγματοποίηση του πρώτου βήματος.
Δεν αρκεί, δηλαδή μόνο, κάποιος να επιθυμεί να αλλάξει, αλλά και να μπορεί , να είναι σε θέση οι δυνάμεις του να υποστηρίξουν την επιλογή του και τον ίδιο στο να γυρίσει τη σελίδα του. Τα μοτίβα συμπεριφοράς επαναλαμβάνονται όταν η συνειδητότητα δεν υπάρχει ως δομικό στοιχείο στην επιθυμία μου για αλλαγή. Όσο απομακρυνόμαστε από το τι συμβαίνει στο «εδώ και τώρα» μας, τόσο απομακρυνόμαστε από τη διάσταση της συνειδητοποίησης της αλλαγής και των λόγων που θέλουμε αυτή να υπάρξει στη ζωή μας και την καθημερινότητά μας. Οι ενστάσεις μου στη γνωστή φράση : Δεν υπάρχει «δε μπορώ», υπάρχει «δε θέλω» , είναι πολλές και τείνω στο να μην συμφωνώ .
Πριν , λοιπόν, αποφασίσουμε να πούμε «ναι» σε οποιαδήποτε αλλαγή θέλουμε να πετύχουμε, οφείλουμε να εντοπίσουμε τους λόγους που θέλουμε να αλλάξουμε κάτι είτε μέσα μας είτε στο πρόγραμμά μας , το περιβάλλον, τη δουλειά μας, την οικογένειά μας.
Έπειτα, οφείλουμε να σκεφτούμε σοβαρά πέρα από τους λόγους , πώς φανταζόμαστε αυτή την αλλαγή να μας μεταμορφώνει και μέχρι που μπορεί να μας φτάσει. Πρόκειται πράγματι περί μετάβασής μας σε πιο βελτιωμένη εκδοχή του εαυτού και τη ζωής μας; Την έχουμε όντως ανάγκη αυτή την αλλαγή; Θα μας δώσει τη σπουδαιότητα του καινοτόμου στοιχείου στη ζωή μας κάνοντάς τη ομορφότερη και καλύτερη; Μήπως , τελικά , απλά κυνηγάμε τις ζωές που προβάλλουν άλλοι ; Σε αυτή την περίπτωση είναι σοφότερο να σκεφτούμε αν θέλουμε όντως να αλλάξουμε ή επιθυμούμε να έχουμε, για παράδειγμα, το ταξίδι που πήγε ο τάδε «διαδικτυακός» φίλος στο Παρίσι ή να αγοράσουμε το αυτοκίνητο που έχει κάποιος άλλος ή να ντυθούμε με τον τρόπο που ντύνεται ο αγαπημένος μας social media star που ακολουθούμε . Εδώ θα ήταν σημαντικό να ξεχωρίσουμε πως διακυβεύονται αρκετοί κίνδυνοι , καθώς ναι μεν είναι αλλαγές που κάποιοι πετυχαίνουν , όμως το γεγονός ότι δεν προκύπτουν οι αλλαγές αυτές από όσα αναφέραμε παραπάνω, αλλά από κενή ματαιοδοξία,οδηγούν στο πολύ πιθανό ενδεχόμενο να μη μας βελτιώσουν και να μη φανούν σε κάποιο πεδίο της ζωής μας παραγωγικές , αντίθετα να μας έχουν ζημιώσει οικονομικά και όχι μόνο.
Η ετοιμότητα με την απόφαση για αλλαγή λειτουργούν ως δύο κρίκοι που ο ένας ακολουθεί αναπόσπαστα τον άλλον. Αν δεν είμαστε πραγματικά έτοιμοι δεν μπορούμε να αλλάξουμε.
Η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις και προσκλήσεις. Η παλέτα είναι γεμάτη διαφορετικά χρώματα. Η επιλογή είναι πάντα δική μας και υπάρχει πάντα. Οπότε μπορούμε τον πίνακα του εαυτού μας, της καθημερινότητάς μας να τον αλλάζουμε και να τον μεταμορφώνουμε όπως εμείς επιθυμούμε . Αδιέξοδα δεν υπάρχουν .
Είμαστε έτοιμοι για αλλαγές ; Προχωράμε. Δεν είμαστε; Πάλι προχωράμε μόνο που στη φάση αυτή οι κινήσεις μας είναι τέτοιες που δημιουργούν και προετοιμάζουν το έδαφος όπου θα υποδεχτούν την αλλαγή, όποτε νιώσουμε όντως έτοιμοι για αυτή.